سه شنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۳ / Tuesday 15th October 2024

 

 

ری و روم و بغداد (۳۹)

 

تاریخ یک علم است (اما نه به معنی اخص کلمه= science)، علم شناخت و تفسیر گذشته‌ی انسان‏‌ها در پرتو حال که بر اساس روش‏‌ها، گزینش‏‌ها و تفسیرهای مورخان به دست می‏‌آید. تاریخ گاه ناظر به وقایع گذشته و گاه معطوف به مطالعه و بررسی وقایع است. البته تاریخ یک چیز نیست، بلکه چندین چیز است. چیزی که اتفاق می‏افتد و «چیزهایی»(تصویرهایی) که از آن در ذهن می‏‌سازیم. بندیتو کروچه فیلسوف ایتالیایی و نویسنده کتاب تاریخ به مثابه داستان آزادی گفته‌است: هر تاریخ واقعی، تاریخ معاصر است. "Ogni vera storia è storia contemporanea" یعنی فهمیدن ما با واقعّیت کنونی دمخور و همنشین می‌شود و از آن تأثیر می‌گیرد.

خانم‌ها و آقایان محترم، دوستان دانشور و فرهنگ‌ورز، از راه دور و با قلبی نزدیک به شما سلام می‌کنم. این مطلب به یک موضوع واحد نمی‌‌پردازد. مثل خیالات آدمی که ری و روم و بغداد را درمی‌نوردد و دَم به دَم حالی به حالی می‌شود؛ دَرهم و بَرهم، پیچیده، ازهم‌پاشیده‌ و همراه با استعاره‌ است. مطالب پراکنده است و بهم ربط ندارد. تنها ممکن است یادآور این یا آن خاطره و سرگذشت باشد. همین و بس. 
بتدریج بخشهای دیگر تدوین می‌شود.
____________________________
پیمان سعدآباد
پیمان سعدآباد یا عهدنامهٔ عدم تعرض، نام پیمانی است که در تاریخ ۱۷ تیر ۱۳۱۶ (۸ ژوئیه ۱۹۳۷) در کاخ سعدآباد تهران، میان ۴ کشور ایران (رضا شاه پهلوی)، عراق (ملک غازی اول)، افغانستان (محمد ظاهرشاه) و ترکیه (مصطفی کمال آتاترک) به امضا رسید. دولت‌های امضاکننده این پیمان متعهد شدند از مداخله در امور داخلی یکدیگر خودداری کنند، مرزهای مشترک را محترم بشمارند، از هرگونه تجاوز نسبت به یکدیگر خودداری ورزند و از تشکیل جمعیت‌ها و دسته‌بندی‌هایی که هدف آن‌ها اخلال در صلح میان کشورهای هم جوار و هم پیمان باشد جلوگیری کنند. پیمان سعدآباد مزایا و معایبی دربرداشت. چهار کشورِ امضاکننده، ضمن تعهد بر عدم تعرض به یکدیگر و محترم شمردن حدود مرزی، فعالیت گروه‌های معارض و مسلح در کشور خود که علیه کشورهای همسایه فعالیت می‌نمودند را ممنوع کردند. از این طریق امکان تجزیه‌طلبی از گروه‌های جدایی‌خواه گرفته شد بویژه که ایران با هر سه کشور عراق و افغانستان و ترکیه مرز مشترک داشت. پیمان سعدآباد از جهاتی به ضرر ایران هم بود. چرا؟ چون درقبال دریافت شهر مهم قطور از ترکیه، آن کشور قسمتی از ارتفاعات آرارات را که دارای موقعیت سوق‌الجیشی بود به دست آورد.
خط مرزی ایران و عراق هم به زیان ایران تعیین شد. زیرا منابع نفتی واقع در غرب ایران و اداره کامل اروندرود به عراق واگذار شد. افغانستان نیز با امضای این پیمان از تلاش احتمالی ایران برای بازگرداندن مناطق تاجیک‌نشین به ایران مصونیت یافت. گفته می شود انگلیس برندهٔ واقعی اما غایب این پیمان بود. چون با انعقاد این قراداد به هدف خود برای ایجاد سدی در مقابل کمونیسم رسید. البته دیری نگذشت که با وقوع جنگ جهانی دوم و اتحاد شوروی و انگلیس برای اشغال ایران، در شهریور ۱۳۲۰ نه تنها ترکیه و افغانستان و عراق به یاری ایران نشتافتند تازه، دولت عراق خاک خود را پایگاه حمله انگلیس به ایران قرار داد.
____________________________
چهار مضراب
 

چهار مضراب ابوعطا، ابوالحسن صبا، چهار مضراب ابوعطا، فرامرز پایور، چهارمضراب سه گاه، محمدرضا لطفی، چهار مضراب پنجگاه / چهارمضراب تمنا / مخالف سه گاه، دشتی و... کیهان کلهر، چهارمضراب ماهور، صهبا مطلبی، چهارمضراب ماهور / و راست پنجگاه حسین علیزاده، چهارمضراب شور موسی معروفی، چهارمضراب بیات اصفهان مایه‌ی سل غلامحسین بیگجه‌خانی / چهارمضراب‌های ویلن از همایون خرم و...

____________________________
غزلواره‌های شکسپیر 
 
____________________________
آیا جنس مُذَکّر، میدان‌دار الهیات است؟
 
____________________________
ترور احمد آرامش
احمد آرامش (۱۲۸۷ یزد - ۱۳۵۲ تهران) سیاست‌مدار دوره محمدرضا پهلوی بود. وی وزیر کار دولت احمد قوام و وزیر مشاور و مدیر عامل سازمان برنامه در دولت جعفر شریف‌امامی بود. آرامش از هواداران احمد قوام و شوهر خواهر جعفر شریف‌امامی بود و مسلک جمهوری خواهی داشت. وی سرانجام اواخر مهر سال ۱۳۵۲ به دست عوامل ساواک در پارک لاله تهران ترور شد. فردای این ترور روزنامه‌ها نوشتند: «به دنبال شناسایی و کشف یک گروه خرابکار کمونیست که به‌وسیله سید محسن سید باقری شکل گرفته بود، نامبرده پس از سه سال تعقیب و گریز بازداشت شد. محسن سید باقری به ماموران گفته بود که در پارک فرح با شخصی با اسم مستعار قرار ملاقات دارد که هنگام مراجعه ماموران به محل در حالیکه سید محسن سید باقری در محل قرار حاضر شده بود، شخص مورد تماس مراجعه و به دنبال حرکت ماموران برای دستگیری به طرف محسن سید باقری تیراندازی و بعد به سوی ماموران شلیک کرد که در اثر تیراندازی متقابل ماموران، مجروح و در راه بیمارستان به علت خونریزی شدید جان سپرد. هویت این شخص در بیمارستان روشن و معلوم شد که احمد آرامش می‌باشد.» روزنامه‌ها در روزهای بعد ماجرا را به «هفت‌تیرکشی رییس اسبق سازمان برنامه تقلیل دادند. اما‌‌ این به اصطلاح اطلاع‌رسانی درباره مرگ کسی که خود را «اولین اعلام کننده جمهوریت در ایران» می‌خواند، مورد تردید قرار گرفت و اینجا و آنجا گفته می‌شد عجبا که «خرابکار» مربوطه، که سه سال تحت تعقیب پلیس و سازمان امنیت بوده پس از دستگیری به خاطر آورده که با احمد آرامش آن هم در باغ ملی قرار ملاقات دارد! «و عجبا که احمد آرامش، رییس سابق سازمان برنامه روز روشن در شهر تهران مسلحانه به محل ملاقات آمده و دیوانه‌وار دست به اسلحه برده‌است. مُسَّلم این است که احمد آرامش بی‌گناه و بی‌سلاح فقط به علت مخالفت با رژیم فاسد شاه دستخوش رگبار گلوله‌های ماموران سازمان امنیت واقع شده‌است. اسلحه او، بیان و قلم توانایش بود که آن‌ها را در راه خدمت به مردم و علیه دستگاه حاکم به راه انداخته بود...»
بعد از ترور احمد آرامش، خانواده وی در یزد از ترس دستگاههای امنیتی طی انتشار اعلامیه‌ای ضمن بیان وفاداری به دستگاه سلطنت از افکار و اقدامات این عضو ناراضی خانواده خود اعلان برائت نمودند و علیه وی اطلاعیه دادند که در گذشته چنین و چنان بوده‌است! 
____________________________
ده+ده ۲۰ نیست
 
____________________________
 کنفرانس یالتا
 
____________________________
ماتروشکا و سوسیوپات
 

 

░▒▓ همه نوشته‌ها و ویدئوها در آدرس زیر است: 
...
همنشین بهار 
 

 

برای ارسال این مطلب به فیس‌بوک، آیکون زیر را کلیک کنید:
facebook