Saturday 10 June 2023 / شنبه ۲۰ خرداد ۱۴۰۲
اعتراض دکتر باقر پرهام، علیه پیک نت و نیویورکِر آخر سخنی راست بگو ای همه جا کج!
نشریه‌ی «پیک نت – پیک هفته» در شماره‌ی ٩٤، مورخ ٥ تیر ماه ١٣٨٦ به نقل از «نیویورکر» [با اشاره به من] نوشته‌است: «احمد اویسی، برادر ژنرال اویسی از جمله مشاوران سیاسی ِ رضا پهلوی است. در کنار وی، پرویز ثابتی هم، رضا پهلوی را یاری می‌کند. همچنین باقر پرهام از روشنفکران شناخته شده‌ی ایران که اکنون برجسته رین روشنفکر حامی رضا پهلوی است...». [این موضوع به هیچ وجه حقیقت ندارد]
نامه نورالدین کیانوری به آیت‌الله خامنه‌ای
در این بحث بعد از اشاره‌ای کوتاه به نورالدین کیانوری، نامه‌ای را که ایشان ۱۶ بهمن سال ۶۸ از زندان اوین برای رهبر وقت جمهوری اسلامی نوشت، قرائت می‌کنم. ضرورت طرح این بجث، ثبت امر واقع و مبارزه با فراموشی است. نه موضعگیری له یا علیه جریان و فردی. من نگاه و دیدگاه حزب توده را نداشته و ندارم.
قضایای گودل Godelیکی از دستاوردهای برجسته ریاضیات در قرن بیستم
این بحث اشاره کوتاهی است به Kurt Godel «کورت گودل» اتریشی، یکی از شخصیت‌های مهم در تاریخ ریاضی و منطق که نیم قرن تلاش برای بنای ریاضیات بر مجموعه‌ای از اصول موضوعه را، که با «گوتلوب فرگه» آغاز شد و با اصول ریاضی «راسل» و فرمالیسم «داویت هیلبرت» و... ادامه داشت، ارتقا داد. قضایای گودل یکی از دستاوردهای برجسته ریاضیات در قرن بیستم است.
پیمان سعدآباد Treaty of Saadabad مسألهِ تاریخ، تاریخ مسأله‌هاست
این بحث به Treaty of Saadabad پیمان سعدآباد می‌پردازد.پیش تر به پیمان الیزه و پیامدهایش، پیمان مولوتف ـ ریبن‌تروپ، پیمان مینسک، پیمان جدید کاهش تسلیحات استراتژیک، پیمان فینکنشتاین، قرارداد مُجمَل، عهدنامهٔ مُفَصّل، عهدنامهٔ گلستان، معاهده صلح ترکمانچای، عهدنامهٔ تهران، قرارداد ارزنه‌الروم، معاهده پاریس، قرارداد(حَکَمیّتِ) گلدسمید، پیمان آخال(آخال تِّکه)، قرارداد سن پترزبورگ(۱۹۰۷)، قرارداد ۱۹۱۹، عهدنامه ۱۹۷۵ الجزایر، و عهدنامهِ مودتِ ۱۹۵۵ بین ایران و ایالات متحده...پرداختهام.
رضاشاه؛ فقط در ستم و سرکوب، خلاصه نمی‌شود
از نظرگه گفتشان شد مختلف آن یکی دالش لقب داد این اَلِف این بحث بخشی از گزاره‌های مربوط به سردودمان رژیم پهلوی رضاشاه است که متاسفانه فرصت تدوین آنها را آنطور که باید و شاید نداشته‌ام و از عدم ترتیب آن پوزش می‌خواهم. از نگاه و دیدگاه من، هیچکس ازجمله وی، شر مطلق، یا خیر مطلق نیست. نباید بد را بد تر، یا خوب را خوبتر دید. او میهنش را دوست داشت و خدمات زیادی به ایران کرد اما متاسفانه به استبداد رأی افتاد.
عهدنامهِ مودتِ ۱۹۵۵، بین ایران و ایالات متحدهIran-United States Treaty of Amity
▬ دو سال بعد از کودتای ۲۸ مرداد، بیست و سوم مرداد ۱۳۳۴ (پانزدهم اگوست ۱۹۵۵)، «عهدنامه مودّت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی» Iran-United States Treaty of Amity بین ایران و ایالات متحده به امضا رسید. این سند در فیش ثبت عهدنامه‌های سازمان ملل به شماره ۴۱۳۲ ثبت شده‌است. ▬ عهدنامه مودّت را «مصطفی سمیعی»، معاون دائمی وزارت امور خارجه دولت شاهنشاهی ایران و «سِلدِن چَپین» Selden Chapin سفیر کبیر فوق‌العاده و مختار وقت ایالات متحده آمریکا در تهران، هر یک به نمایندگی از بالاترین مقام کشور خود (پادشاه ایران و رئیس‌جمهور آمریکا) امضا کرده‌اند.
تاریخ همچون تانکی از روی سرِ ما میگذردفتوای آخوندها در زندان شاهسپاس سپاس اعلیحضرتا
وقتی به گذشته فکر می‌کنم به یاد کسانی می افتم که دنیایی صفا و معرفت بودند. نه باد به غب غب شان می‌انداختند و نه ادعایی داشتند. هست و نیست‌شان گلیم زیر پایشان بود و یک دوچرخه و دنیایی عشق. سودای آزادی داشتند و برای رسیدن به این معبود به هر دری می‌زدند تا اینکه عقاب جور بر سرشان بال گشود و باد سموم وزیدن گرفت... یکی یکی پرپر شدند و رفتند. آنان جز دوست داشتن و نداشتن، جز فقر و جز عشق سرمایه‌ای نداشتند
یادی از دکتر سیدجواد طباطبایییکی از شارحین هگل در ایران
این همه رفتند و مای شوخ چشم - هیچ نگرفتیم از ایشان اعتبار آنچه دیدی برقرار خود نماند - و آنچه بینی هم نماند برقرار ای که دستت می‌رسد کاری بکن - پیش از آن کز تو نیاید هیچ کار دیر و زود این شخص و شکل نازنین - خاک خواهد بودن و خاکش غبار
اینجا «رودُس» است، همین‌جا بپرHic Rhodus, hic salta
در افسانه‌های Aesop «ازوپ» (Gibbs 209; Perry 33: Chambry 51) آمده‌است که [شیاد]ی با های‌وهوی ادعا می‌کرد آن دور دستها، در «جزیره رودُس در «دریای اژۀ» پَرشى عظیم کرده که نگو و نپرس! یکی گفت: [لاف نزن]. جزیره رودُس همین جاست. همین جا بپر!
نیو استارت New START پیمان جدید کاهش تسلیحات استراتژیک
امروز پوتین دستور داد موشک‌های «سارمَت» RS-28 Sarmat missile یشرفته‌ترین سلاح استراتژیک اتمی روسیه وارد فاز عملیاتی شود و ناوگان دریایی کشور به آن مجهز گردد. این سلاح ۳۵ متر طول و سه متر قطر دارد و قادر است با ۱۰ تُن محموله، ۱۵ کلاهک هسته‌ای را در خود جای دهد و هدفگیری همزمان و متراکم داشته باشد. سارمَت Сармат با حرکتهای غیرقابل پیش بینی به اهداف مورد نظر خود ضربه می‌زند. تا کنون روسیه این سلاح را وارد فاز عملیاتی نکرده بود.
متن کامل کتاب ولایت فقیه ثبت امر واقع، برای مبارزه با فراموشی
كتاب ولايت فقيه مجموعه سيزده سخنرانى آیت‌الله خمينى، در فاصله ۱ بهمن تا ۲۰ بهمن ۱۳۴۸ در نجف است. اين سخنراني‌ها در همان ايام تكثير و منتشر شد. جدا از طرح شفاهی موضوع در نجف، ایشان بعدها مبحث ولايت فقيه را در جلد دوم- از مجموعه پنج جلدى- كتاب البيع، تقريباً با همان سبك نوشتهاند. پیش‌تر ملا احمد نراقى از علماى عصر قاجاريه در كتاب عوائد الايام به موضوع ولایت فقیه پرداخته بود.
۲۲ بهمن ۵۷ و افتادن «ژنرال گاست» در هَچَل
انقلاب پیروز شد. تلفنی با ویلیام سولیوان صحبت کردم. گفت همین الان با برژینسکی صحبت می‌کرده و او گفته بود به ژنرال گاست، مأمور ارشد نظامیان در ایران، بگوید که حالا زمان کودتا فرا رسیده، آنها باید بختیار را سرنگون کنند... سولیوان نیز به برژینسکی گفته بود: «ژنرال گاست در زیرزمین مقر فرماندهی عالی گیر افتاده و حتی نمی‌تواند خودش را نجات دهد، چه رسد به این که بخواهد این کشور را نجات دهد.»
آهنگ گسترش گیتی، ثابت هابلو کمی بیش از آن
این مطلب به ادوین پاول هابل اشاره دارد که دستاوردهایش تغییر عمده‌ای را در درک ما از هستی به وجود آورد و تلسکوپ هابل به نام اوست. در خلال بحث به «ثابت هابل» هم می‌پردازم. واژه‌هایی چون تلسکوپ، سحاب، پلاسما، فضاهای میان‌ستاره‌ای، کهکشان، سال نوری، پارسِک و سیاهچاله تعریف می‌شود.
اولین و آخرین دیدار نویسندگان با آیت‌الله خمینی (۲۹ بهمن ۱۳۵۷)
دوستان دانشور و فرهنگ ورز سلام بر شما. این مطلب به دیدار «کانون نویسندگان» - نهاد روشنفکری مستقل ایران - با آیت‌الله خمینی (۲۹ بهمن ۱۳۵۷) اشاره دارد. بیش از چهل سال از آن واقعه می‌گذرد و هنوز بسیاری از ما عقلانیت روزگار خودمان را به آن زمان صادر کرده، بی توجه به «روح زمانه» Zeitgeist رفتار گذشتگان را به تیغِ عقلانیت معاصر گردن می‌زنیم.
پیش‌زمینه‌های حضور مجاهدین در عراقگذشته، سرزمین غریبی است
۲۷ فروردین سال ۵۹ مجاهدین ضمن اعلامیه‌ای صدام را فتنه‌گر و نوکر مرتجع آمریکا در منطقه نامیدند و نوشتند: «مسؤولین عراقی باید پذیرفته باشند که نه می‌توان به‌هیچ قیمتی محاهدین خلق ایران را خرید و نه آنها را بازیچه معاملات سیاسی قرار داد». بعدها اما، اوضاع رنگ دیگری به خود گرفت و ۱۷ خرداد سال ۶۵، مسعود رجوی و مسؤولین مجاهدین از پاریس رهسپار عراق شدند. سازمان در آغاز، معتقد به حضور طولانی مدت در آن کشور نبوده و آنرا به زیان جنبش می‌دانست و به صراحت گفته شد اقامت در عراق طول بکشد می‌سوزیم.
اعلامیهٔ جهانی حقوق بشرآرمان مشترک تمام مردمان و ملت‌ها Universal Declaration of Human Rights
پس از قدرت‌گیری نازی‌ها در آلمان و جنایات امثال هیتلر، ضرورتِ تشکیل یک نظم نوین جهانی، بر پایه ارزش‌های مدرن حقوق بشر بر سر زبانها افتاد. اندیشمندان بر این نظر بودند که اصحاب قدرت، آزادی بیان، آزادی عقیده و رهایی از ترس و فقررا برنمی‌تابند و پیروزی بر دیکتاتوری نازی‌ها و متحدین آنها به تنهایی نمی‌تواند به صلح سیاسی در جهان منجر شود. [روی این حساب] دهم دسامبر ۱۹۴۸ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر به تصویب رسید و برای نخستین‌بار به حقوقی که تمام انسان‌ها مستحق آن هستند اشاره داشت.
کنوانسیون چهارم ژنو Fourth Geneva Convention
این مطلب اشاره کوتاهی است به کنوانسیون ژنو Geneva Convention که جوهر و مضمونش این بود: در زمان جنگ هم باید اصول و قوانین بشر دوستانه حتی در برابر دشمن رعایت شود. ضرورت طرح این بحث، آغاز دادگاه تجدیدنظر حمید نوری در استکهلم و کیفرخواست دادستان دادگاه (مارتینا وینسلو و همکارشان کارولینا ویسلندر) است که بارها و بارها به معاهده مزبور، بویژه کنوانسیون چهارم ژنو، اشاره کردند.
«زندان قصر جای مخوفی است. دیوارهای عظیم و متعّدد و کریدورهایی که زندان را احاطه کرده در تازه وارد چنین تاثیر می‌گذارد که انگار کسی که به دام این زندان افتاده‌است هیچ وقت رها نمی‌شود». بزرگ علوی، کتاب «پنجاه‌و‌سه نفر» این بحث به زندان قصر یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین زندان‌های رژیم پیشین و از بناهای قدیمی پایتخت اشاره دارد که در گذر ایام زیر و بَم‌های فراوانی را از سر گذرانده‌است. زندان قصر اینک تعطیل شده و جای آن را باغ موزه قصر گرفته‌است.
راه طی نشده با نشیب و فراز بسیار
این بحث به گردبادی که ۲۵ شهریور ۱۴۰۱ با قتل مهسا (ژینا) امینی، برخاست، و وقایع اتفاقیه در میهن‌مان می‌پردازد. رویدادهایی که تا امروز،و تا فردا و فرداهای دیگر که بگذرد این روزهای تلختر از زهر، بر سر زبانها است. به راه طی‌شده و هنوز طی‌نشده اشاره دارد که با چاله چوله‌ها و نشیب و فراز بسیار همراه است.