تاریخِ جهان از ماموت تا فیسبوک 34
وایکینگ‌ها با ترس و رحم بیگانه بودند
در بخش گذشته در شرح وقایع بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلادی به موارد زیر اشاره شد:
- دوران بعد از خلفای راشدین و قدرت‌گیری بنی‌امیّه؛ که در پیامد آن یکی از تاریک‌ترین دوران تاریخ ایران هم رقم خورد.
- خلافت عباسیان، هارون‌الرشید و «نهضت ترجمه»
- طارق بن زیاد و حمله مورو ها به اسپانیا
- نبرد تور (پواتیه) که در تاریخ اسلام و مسیحیت، نقش بارزی داشت
- سرخپوستان اینکا و تیاهواناکو
- وایکینگ‌ها و هجوم به جزیره مقدس لیندیسفارن
- ایرنه؛ ملکه بیزانس (روم شرقی) و کورکردن چشم پسرش کنستانتین، و –
- شارلمانی – چارلز بزرگ - (امپراتور فرانک‌ها) که در مقطعی یک حکومت کلیسایی به وجود آورد
...
در این قسمت به مهم‌ترین وقایع بین ۸۰۰ تا ۹۰۰ میلادی می‌پردازم.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
امپراتوری خمر در کامبوج Khmer king
تاریخ امپراتوری خمر به سال ۸۰۲ پس از میلاد بازمی‌گردد و به جز تعدادی سنگ نبشته، هیچ اثر نوشتاری از آن به جای نمانده‌است، به همین دلیل آنچه از این تمدن می‌دانیم حاصل تحقیقات باستان‌شناسی، حجاری روی دیوارهای معابد و گزارش خارجیانی همچون چینیان است.
می‌دانیم که خِمِر ها به آیین بودیسم و هندو معتقد بودند و معابد، برج‌ها و ساختارهای پیچیدهٔ دیگری از جمله معبد آنکگور وات را به عنوان پیشکشی برای خدای ویشنو ساخته بودند. (ویشنو دومین ایزد از ایزدان سه‌گانه هندو است.)
...
گفته می‌شود حملات بیگانگان، مرگ در اثر طاعون، بحران‌های مدیریت آب که بر محصول برنج تأثیر می‌گذاشت، همچنین نزاع بر سر قدرت میان خانواده‌های سلطنتی، باعث از میان رفتن این امپراتوری شده باشد.
امپراتوری خمر اساساً از سرزمین کامبوج کار خود را آغاز کرد اما با گسترش، بخش‌های زیادی از جنوب شرقی آسیا شامل تایلند، ویتنام، لائوس، میانمار و مالزی کنونی را نیز در برگرفت.
انگکور در کامبوج مهم‌ترین شهر به جای مانده از امپراتوری خمر است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
معبد بوروبودور Temple of Borobudur
در قرن نهم؛ حدود ۸۲۵ میلادی، بوروبودور - معبد مهایانه آیین بودایی - در اندونزی (ماگلانگ، جاوه مرکزی) بنا گردید. بوروبودور به عنوان بزرگترین پرستشگاه و بنای تاریخی بودایی در جهان به شمار می‌رود.
(در بوداگرایی دو شاخهٔ اصلی وجود دارد. نام آنها هینهَ یانَه و مهایانَه است. در فارسی می‌شود آنها را کهراه و مهراه ترجمه کرد.)
بوروبودور؛ به صورت مکعبی است با ساختار مدور، و متمرکز به چهار نقطهٔ اصلی. ساختمان آن خیلی مستحکم است و گرد یک تپهٔ طبیعی احداث شده و ده ایوان سنگی دارد با پلکانی در وسط هر یک از آنها. شش ایوان پایینی طرحی مکعبی دارند و چهار تای بالایی مدور است. دیوار ها با کنده‌کاری و با نقوش‌برجسته؛ مزین شده که مربوط به داستان‌هایی دربارهٔ زندگی بودا و تعالیم اوست. تندیس‌های سنگی بودای نشسته نیز در هر ایوان به چشم می‌خورد که شمارشان مجموعاً ۴۳۲ تاست.
...
بوروبودور شبیه به کوه است، و مطابق اندیشهٔ بودایی، قلهٔ کوه جایی است که با حقیقت الهی می‌توان پیوند یافت. زائران بوروبودور از هر یک از ایوان‌های متمرکز و هشت‌گانه که پرستشگاه را می‌سازند، بالا می‌روند و خود را به چکاد و به نیروانا - به عمق آرامش ذهن - نزدیک‌تر می‌کنند. بُعدی از زندگانی که در آن جا هیچ زمان و مکانی وجود ندارد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پیمان وردون Treaty of Verdun
کارولنژی‌ها که نیاکانشان در فرانسه شهرداران کاخها بودند، سال ۷۵۱ میلادی عملاً پادشاه فرانک‌ها شدند.
(فرانک‌ها یکی از قبایل متعدد ژرمن بودند. گروه‌های نژادی-زبانی که از اروپای شمالی سرچشمه می‌گرفتند.)
برجسته‌ترین شهریار دودمان کارولنژی؛ چارلز بزرگ(شارلمانی) بود که در بخش پیش از او صحبت کردم.
پس از شارلمانی فرزندش Louis le Pieux لویی لوپیر (لویی پارسا) به جانشینی رسید. وی از سال ۸۱۴ تا ۸۴۰ پادشاه فرانک‌ها بود. با مرگ وی؛ سه پسرش، بر سر قدرت به جان هم افتادند تا اینکه در سال ۸۴۳ میلادی بین آنان پیمانی منعقد شد. این پیمان - که به سه سال جنگ داخلی پایان‌داد- در وردون به‌تصویب‌رسید و از این رو به پیمان وردون مشهور شد.
(وردون، شهر کوچکی در شمال شرقی فرانسه است)
با پیمان مزبور کشور شارلمانی میان سه پسر لوئی تقسیم شد.(فرانک شرقی، فرانک غربی و فرانک میانی)
ریشه پیدایی کشورهای آلمان و فرانسه در آینده؛ همین بخش‌بندی بود.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باروت Gunpowderباروت سیاه نخستین گونه باروت بود که بدست بشر ساخته شد. اختراع آن را حدود ۸۵۰ میلادی به چینی‌ها؛ نسبت می‌دهند. در گذشته؛ برای تولید باروت، از کود کبوتر که در کبوترخانه‌ها جمع آوری می‌شد، استفاده می‌کردند. بعد ها از ترکیب پتاسیم نیترات، کربن و سولفور ساخته شد. باروت ماده‌ای است که به‌سرعت می‌سوزد و از همین رو در سلاح‌های گرم بکار می‌‌بردند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
قبیله‌های با نفوذ ژاپن Japanese clans
خیلی جلوتر (حوالی قرن اول میلادی)، مردمی از نژاد زرد از طریق خاک کره به مناطق جنوب و مرکزی ژاپن هجوم آوردند. آنان بعدها خود را در قالب قبایل و طوایف کوچک سازماندهی کردند و بر سرتاسر مناطق مرکزی و جنوبی ژاپن نوعی اختیار و اقتدار مبهم به دست آوردند.بعدها این قبیله‌ها یا بهتر بگویم خاندانهای بانفوذ در اداره کشور وارد شده و سهیم می‌شدند. برای مثال خاندان فوجیوارا از حدود ۸۵۰ میلادی تا چندین و جند دهه بعد بر امپراطوری ژاپن تسلط داشت. نفوذ آنان نه از طریق قدرت نظامی؛ بلکه از طریق سیاسی و رابطه خویشاوندی با خاندان سلطنتی بدست آمد.
خاندانهای با نفوذ اوضاع را به سمتی هدایت می‌کردند که دختران فوجیوارا با شاهان ژاپن ازدواج کنند. آنان بدین ترتیب ملکه می‌شدند و از میان فرزندان آنها فرنروایان بعدی (مانند سیوا که به امپراطوری رسید) عملاً در امور کشور دخالت می‌کردند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
سقوط تیکال The end of Tikal
۸۶۹ میلادی «تیکال»، یکی از بزرگترین سایت‌های باستانی و شهری واقع در شمال گواتمالا که در دوران کلاسیک مایا در اوج قدرت خود بود با ازدیاد جمعیت و شکست کشاورزی رو به انحطاط گذاشت. سقوط تیکال یک ضربه به قلب تمدن کلاسیک مایا بود.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
خط سیریلیک The Cyrillic script
در سده نهم میلادی و پس از پاگرفتن اسلاوها (قومی از نژاد هندواروپایی که در شرق اروپا می‌زیستند)، قرار بر این شد که کنستانتین امپراتور بیزانس آموزگارانی بفرستد تا مردم را به زبان خودشان با مسیحیت آشنا کنند.
دو برادر به نام‌های سیریل و متودیوس، به یک گروه اسلاو سپرده شدند و آنان بی اعتنا به مخالفت کلیسای رم که برگردان کتاب مقدس را تنها به زبان‌های عبری، یونانی و لاتین می‌پذیرفت، انجیل را به زبان اسلاوی برگرداندند. بدین ترتیب الفبای سیریلیک که دارای برخی نویسه‌های یونانی است، به نام پدیدآورنده‌اش سیریل شناخته و سیریلیک رفته‌رفته خط اسلاوها شد. بعدها روس‌ها، اوکراینی‌ها، بلغارها و صرب‌ها هم این خط را به همراه آیین ارتدکس یونانی پذیرفتند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
هجوم وایکینگ‌ها به اروپا Viking Invasions of Europe
پیشتر از وایکینگ‌ها صحبت کرده‌ام و اینکه تبار ژرمنی داشتند و به نواحی دانمارک، نروژ و سوئد نقل مکان کرده بودند. وایکینگ‌ها که به کشتی‌های سریع السیر مجهز بودند از راه آب، قربانیان را به کلی غافلگیر می‌کردند. وقتی به ساحل می‌رسیدند، فوج وار بیرون می‌ریختند و معمولاً با مقاومت اندکی روبرو می‌شدند. ترس یا رحم و شفقت سرشان نمی‌شد. در دستبردهای خود دست به قتل و غارت و آتش سوزی هم می‌زدند.
در باران و توفان دریا تاب می‌آوردند. کشتی‌هایشان که با نیروی پارو و بادبان حرکت می‌کردند، مهارپذیر بودند و به راحتی می‌توانستند از رودخانه‌هایی نظیر سن در پادشاهی فرانکی غربی یا تایمز در بریتانیا عبور کنند. زمان «اگبرت»Egbert فرمانروای «وسکس» Wessex و بعد از او هم، وایکینگ‌ها به انگلستان یورش بردند. (نخستین یورش ثبت شده وایکینگ‌ها به بریتانیا در سال ۷۸۷ رخ داده‌است.)
۸۲۹ میلادی، «اگبرت»، فرمانروای «وسکس» بعنوان پادشاه انگلستان برگزیده شد. در دوران وی، نامگذاری «بریتانیا» به «انگلیس»(یعنی کشور آنگل ها= آنگل لند) صورت گرفت.
دو سال بعد از آنکه اگبرت به شاهی رسید (۸۳۱)؛ عده زیادی از نورمن‌ها و وایکینگ‌های دانمارکی به ایرلند و در محلی که اکنون شهر دوبلین قرار دارد رسیدند. یورش وایکینگ‌ها در زمان جانشینان اگبرت هم ادامه داشت و شمال و شرق انگلستان از هجوم آنان در امان نماند.
...
غیر از گوُتروُم Guthrum رهبر وایکینگ‌های دانمارکی (که کمی بعد از او خواهم گفت)؛ یکی از وایکینگ‌های مشهور؛ «هارالد هارد رادا» است که از دودمان حاکمان وایکینگ، برخاسته بود. حاکمانی که در جنگ‌های پی‌درپی، با چپاول و تاراج کشورها بخش‌های بزرگی از اروپا را نابود کرده بودند.
نفر بعدی؛ اریکِ سُرخ مو Eiríkr rauði، بنیادگذار نخستین مستعمره نورس‌نشین در گرینلند است. برپایه افسانه‌های اسکاندیناوی وی به دنبال کشتن کسانی به ایسلند تبعید شد و حدود ۹۸۲ میلادی به سمت سرزمینی کم‌شناخته پیش رفت. گفته می‌شود اریک سرخ مو نخستین وایکینگی است که به آمریکای شمالی رسید.
ابن فضلان در سفرنامه‌اش؛ از اریک سرخ مو و سرزمین وایکینگ‌ها گزارش داده و ظاهر و هیبت ترسناک و غول‌آسای وایکینگ‌ها را به تصویر می‌کشد.
یادآوری کنم که ابن فضلان - احمد بن فضلان - در عصر خلافت مقتدر عباسی در بغداد زندگی می‌کرد. در نیمه دوم سده سوم و نیمه اول سده چهارم هجری می‌زیسته است.
سفرنامه ابن فضلان شرح سفری است که از بغداد آغاز و بعد از پیمودن مسیرهایی به ماوراءالنهر تا حدود پایتخت اسلاوهای باستان پیش رفته است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آلفرد کبیر Alfred the Great
آلفرد کبیر؛ از سال ۸۷۱ تا ۸۹۹ میلادی، فرنروای وسکس (واقع در جنوب غربی انگلستان) بود.
پادشاهی وسکس Kingdom of Wessex، یکی از پادشاهی‌های آنگلو-ساکسون در جنوب‌غربی انگلستان بشمار می‌رفت.
۸۷۸ میلادی، آلفرد کبیر، توانست وایکینگ‌ها را شکست سختی بدهد و محاصره کند. عاقبت رهبر وایکینگ‌های دانمارکی، گوُتروُم به مصالحه تن داد و قرار شد خودش مسیحی شود و آلفرد نیز قسمت‌های شمالی و شرقی انگلستان را به وایکینگ‌ها واگذار کند.
گوُتروُم توسط آلفرد در کلیسا غسل تعمید داده شد و ظاهراً غائله خوابید. اما بار دیگر در سال ۸۸۴ میلادی به وسکس یورش برد و برای دومین بار از آلفرد شکست سختی خورد.
...
آلفرد کبیر نسبت به اتحاد وسکس با حکومتهای مجاور همت گماشت اما وقتی درگذشت، اوضاع انگلیس دوباره آشفته شد.
انگلیسی‌ها از او بعنوان فرمانروایی فروتن و بردبار یاد می‌کنند. آلفرد به احیای اتحاد انگلستان و مقاومت سخت در مقابل مهاجمان وایکینگ معروف است، در ضمن قهرمان داستانی با همسر یک گله دار هم هست که به بخشی از فولکلور انگلستان بَدل شده‌است.
طبق این داستان شاه در لباس شکارچی به خانه دهقانی رفت و تقاضای جا کرد. زنی که در را به روی او باز کرده بود شاه را که برای فرار از دست وایکینگ‌های دانمارکی به باتلاق‌های عمیق قلمروی وسکس گریخته بود، نشناخت.
به هر حال زن که شوهرش در آن هنگام به گله داری مشغول بود، به شاه اجازه داد تا داخل شود و کنار آتش بنشیند به این شرط که حواسش به کیک‌های روی اجاق باشد که نسوزد.
شاه قبول کرد اما وقتی زن برگشت دید تمام کیک‌ها سوخته‌اند و وی را به ناسزا گرفت.
به نظر می‌رسد این داستان تخیلی است ولی انتشار آن تبلیغی برای حساسیت آلفرد نسبت به فرودستان است. در ایران در مورد شاه عباس کبیر هم اینگونه افسانه‌هارا بر سر زبان‌ها می‌انداختند.
تاریخِ جهان از ماموت تا فیسبوک ادامه خواهد داشت
800▶️900
802
Khmer king
Cambodia's Khmer Empire was founded by Jayavarman ll, who proclaimed himself "king of the world". He would dominate this part of Southeast Asia for 500 years.
825
The Temple of Borobudur
The temple of Borobudur on the Indonesian island of Java is the largest Buddhist monument in the world. It was built around 825 by the Sailendra dynasty, originally from Kalinga in east India. The temple was built in three tiers. Each of the openwork stupas (domed shrines) contains a seated statue of Buddha, and there are 432 Buddha statues in all.
843
Treaty of Verdun
Charlemagne's empire was split between his three warring grandsons. Charles the Bald gained West Francia (modern France), Louis gained East Francia (modern German), and Lothair gained Lotharingia, the central region from the Netherlands to north Italy.
850
Gunpowder
The Chinese invented gunpowder, an explosive mix sulphur, charcoal, and saltpetre. They used it to launch flaming arrows from tubes Gunpowder did not appear in Europe for another 500 years.
The Vikings
The Vikings-pagan pirates from Denmark, Norway, and Sweden burst upon Europe in the 790s, creating terror wherever they went The Viking Age had dawned. Over the next two centuries, many Vikings settled in the lands they conquered in Britain, Ireland, and France, while some crossed the Atlantic to colonize Iceland and Greenland. Other Viking adventurers travelled down the great river of Russia to settle and trade with the Arab and Byzantine empires.
...
Farmers and raiders
The Vikings were farmers as well as raiders The women wove woollen cloth and took care of the crops and animals when the men were away.
850
Viking raids
Viking longships were raiding right along the Atlantic coast and up rivers to attack towns and monasteries. Viking traders had settled in Dublin, Ireland, and warrior bands began to overwinter in England and France. Over the next two decades Viking raids intensified.
Swedish Vikings
Oleg, a Rus chieftain, became ruler of Kiev on the River Dnieper. The Rus were Viking traders from Sweden who travelled down the rivers of Russia to the Black Sea. Some continued to Constantinople, where they served as bodyguards to the Byzantine emperor.
858
Clan Japan
Ruling on behalf of his grandson, the child-emperor Seiwa, Fujiwara Yoshi fusa became regent. His Fujiwara clan was now the dominant power in Japan.
869
The end of Tikal
The last-known building was erected in Tikal The city was abandoned about 50 years later, bringing an end to the Mayan civilization in lowland Guatemala.
Brother monks
Cyril and Methodius converted the Slavs of Bulgaria to Christianity. They invented a script to write the Bible in Slavic. It became the Cyrillic script in which all Slavic languages, including Russian, are written today.
849-899
Alfred the Great
Alfred became king of Wessex, by then the largest of the Anglo-Saxon kingdoms of England, at a time when Danish Vikings looked set to take over. He succeeded in halting their advance by allowing the Danes to settle in north and east England, an area that came to be known as the Danelaw.
...
Wise ruler
Alfred built fortified towns to defend Wessex. Well- educated for the time, he made laws and founded schools.
...
Legends of Alfred
There are many colourful tales of Alfred. He is said to have spied on the Danes in their camp disguised as a minstrel. Another tells of how he was given shelter by a peasant woman who asked him to watch her cakes cooking and he let them burn.
KEY DATES
871 Alfred succeeded his brother as king of Wessex.
877 The Danes attacked, forcing Alfred into hiding.
878 Alfred defeated the Danes at Edington.
888 Alfred and Guthrum the Danish leader, divided England between them.
Famous Vikings
Guthrum
A Danish Viking, Guthrum was the ruler of the Danelaw (eastern England). He fought many battles against King Alfred the Great of Wessex in the 870s.
Eric the Red
An outlaw and a smooth-talker, Eric managed to convince a group of Icelanders to sail to Greenland in 985 and establish a colony there. lt thrived for more than 450 years.
Harald Hardrada
Harald III of Norway, known as Harald Hardrada, travelled as a young man to Constantinople. He was killed in 1066, fighting King Harold for the English throne.
Guthrum greeting Harald I of Norway
...
"I have never seen more perfect physical specimens, tall as date palms, blond and ruddy... Each man has an axe, a sword, and a knife, and keeps them by him at all times."
Ibn Fadlan, a tenth century Arab traveller, describes Viking traders he met on the River Volga.
در همین زمینه
...
برای ارسال این مطلب به فیسبوک، آیکون زیر را کلیک کنید: که در تاریخ اسلام و مسیحیت، نقش بارزی داشت، سرخپوستان اینکا، هجوم وایکینگ‌ها به جزیره مقدس لیندیسفارن. ایرنه؛ ملکه بیزانس (روم شرقی) و کورکردن چشم پسرش کنستانتین، و شارلمانی(امپراتور فرانک‌ها) که در مقطعی یک حکومت کلیسایی به وجود آورد. در این قسمت به مهم‌ترین وقایع بین ۸۰۰ تا ۹۰۰ میلادی می‌پردازم.
){kind=small}
facebook