رضاخان تا پیش از کودتای ۱۲۹۹ چندان شناخته‌شده بود؛ اما بعد از کودتای ۱۲۹۹ نامش بر سر زبان‌ها افتاد. خیلی‌ها با او همراه شده، معتقد بودند وی ناجی کشور خواهد بود، اما بعدها امثال ملک‌الشعرا بهار به انتقاد از سیاست‌های او پرداختند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
محمدتقی بهار (ملک‌الشعرا) با نوشته ها و اشعارش، سیاست‌های استبدادی شاهان قاجار را به چالش می‌گرفت، وی که در بیست سالگی به صف مشروطه طلبان خراسان پیوست؛ به تدریج و با انحطاط مشروطه از آرمان‌های اصلی خود، تغییر رویه داد و همزمان با طرح کودتای ۱۲۹۹،به یکی از حامیان رضاخان تبدیل شد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
دلیل جانبداری وی به شرایط بحرانی کشور مربوط می‌شد که اگرچه بخشی از آن متأثر از مصائب جنگ جهانی اول (در رابطه با ایران) بود، اما بخش مهمی هم از انحراف انقلاب مشروطه، نشأت می گرفت که باعث شد بسیاری از نخبگان راه برون‌رفت از مشکلات را در دولتی قوی و متمرکز تصور نمایند. ملک‌الشعرا بهار نیز بر این باور بود که رضاخان همان شخصیتی است که می‌تواند ناجی کشور باشد. به قول خودش: «فکر تغییر وضع سیاسی در هر سری دور می زد و از شاه تا شاهزاده و از عالم و عامی همه دریافته بودند که با این وضع شرب الیهود...و پوشاندن لباس ملی بر اغراض فرومایه شخصی، نمی‌توان کار کرد و درصدد بودند که از طریق کودتا و جمع قوای متشتت و تمرکز آنها می‌توان به سرمنزل مقصود رسید.»
او با این تصور به حمایت از رضاخان پرداخت، اما بعدها، به یکی از مخالفان او تبدیل شد.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
او که در تحسین جمهوری رضاخان شعر سروده بود، بعدها در مجلس پنجم تصریح کرد که موافقت سردار سپه با جمهوری، اسباب تردید مردم شده و همه نتیجه چنین جمهوری را دیکتاتوری رضاخان می‌بینند. مخالف خوانی شاعر به مذاق عمله قدرت خوش نمی‌آمد و
تصمیم گرفتند حق او را کف دستش بگذارند! بویژه که در جریان قتل میرزاده عشقی، قول حکومتیان را باور نداشت که کار متعصبین مذهبی است و شخص رضاخان را زیر سؤال برده ، معتقد بود قاتل عشقی به میل دولت این عمل را کرده است. قاتلان حکومتی به اشتباه فردی به نام واعظ قزوینی [محمد کیوان قزوینی مدیر روزنامه «نصیحت» قزوین] را به جای ملک‌الشعرا بهار ترور کردند. آخر سر، او به دستور رضاخان به زندان افتاد...
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

محمد کیوان قزوینی مدیر روزنامه «نصیحت» قزوین، به خاطر شباهت چهره با ملک‌الشعرا بهار گلوله خورد و جان باخت.
وی۸ آبان ۱۳۰۴ که رضاخان خود را برای تاجگذاری آماده می‌کرد برای اقدام در رفع توقیف روزنامه‌اش به تهران آمده بود و اتفاقاً در آن شب به مجلس آمده و یک برگ ورود به پارلمان را تحصیل کرده بود، پس از اخذ بلیط ورودی به آبدارخانه مجلس رفته و مشغول خوردن چای بود، پس از صرف چای از آبدارخانه خارج شد که به طرف پارلمان برود...

ملک‌‌الشعرا بهار، ترور واعظ قزوینی را این‌ گونه توضیح می‌دهد: «... نمی‌دانم کیست که بعضی تدابیر را با تقادیر خود به هم می‌زند؟ من در اتاق اقلیت سیگار در دست داشتم. در همان حال، حاج واعظ قزوین، مُدیر دو جریدة نصیحت و رعد که از قزوین برای رفع توقیف جریده‌اش به تهران آمده بود با یکی از رفقایش برای تماشای جلسة تاریخی و دیدن هنرنمایی رفقا و هم مسلکانش به بهارستان آمد... حاج واعظ،‌با «اجل مُعلّق» داخل صحن مجلس بهارستان شد، از جلو سرسرا رد شد، با عبا و عمامة کوچک و ریش مختصر و قد بلند و قدری لاغر، با همان گامهای فراخ و بلند به عین مثل ملک‌الشعراء بهار. از در بیرون رفت که ازآنجا به طرف راست پیچیده از در تماشاچیان وارد گردد.
حضرات آدمکشان رضاخان در زیر درختها و پشت دیوار دو طرف در، به کمین نشسته بودند، استاد آنها هم مترصد ایستاده بود، که دیدند بهار از در بیرون آمد، اینجا بود که شلیک یکمرتبه شروع شد! گلوله به گردن واعظ خورد. واعظ به طرف مسجد سپهسالار می‌دود، خونیان از پیش دویده، در جلو خان مسجد به او می‌رسند. واعظ آنجا به زمین می‌خورد، پهلوانان ملی! بر سرش می‌ریزند و چند چاقو به قلب واعظ می‌زنند و سرش را با کارد می‌بُرند!... رئیس دولت (رضاخان) در سفارت فرانسه میهمان بود. به ایشان راپورت فوری داده می‌شود «ملت»! ملک‌الشعراء بهار را کشته‌اند! ایشان هم به یکی دو نفر از وزارء این خبر مهم را می‌دهند و می‌فرمایند که ملت، فلانی [بهار] را به قتل آوردند!»

متن حاضر بخشی از یادداشت ناتمامی است به قلم علی شریعتی که در ۱۷ خرداد ۱۳۳۳، در شماره ۱۴۲۱ روزنامه خراسان به مناسبت سومین سالگرد درگذشت ملک‌الشعرا بهار منتشر شده‌‌است. نویسنده در آن زمان، جوانی ۲۱ ساله و دانشجوی دانشکده ادبیات دانشگاه مشهد بود.

پس از هفتصد سال در آسمان شعر و ادب ایران ستاره‌ای درخشید که بی‌شک از بعد از جامی، شاعری بدین پایه و مایه نداشته‌ایم. اگر تاریخ ادبیات ایران را به سه دوره تقسیم کنیم، بهار سرآمد شعرای دوره اخیر خواهد بود. شعر و ادب فارسی را از صورت تملقات و مدح و ثناهای بی‌جا بیرون آورد و در خدمت مردم محروم و رنج‌دیده که خود از این دسته بود، به کار برد. (...) زندگی سیاسی بهار با انقلاب مشروطیت شروع شد و تا آخرین دقایق حیات خود دست از مبارزه نکشید. او در این هنگام، جوانی بیست و دوساله بود که روزنامه سیاسی «خراسان» را منتشر می‌کرد و یکی از سران انجمن سعادت به شمار می‌رفت. این انجمن که از آزادیخواهان و روشنفکران تشکیل یافته بود، در قیام مشروطیت تأثیر به‌سزایی داشت و مردم را برای تشکیل یک حزب قوی سیاسی آماده می‌کرد. حزب دموکرات در ۱۳۲۸ قمری در خراسان تشکیل شد. بهار عضو کمیته مرکزی آن بود... اولین بار در مسجد گوهرشاد... تظاهراتی شد و وی سخنرانی تندی علیه مداخلات روس و انگلیس ایراد کرد و مقالات آتشینی برضد بیگانه‌ و عمال استبداد می‌نوشت که به دستور سفیر روس توقیف و خود او به تهران تبعید شد. بهار در زمان ناصرالملک [نایب‌السلطنه احمدشاه] در مشهد تحولی برپا کرد. مردم تعطیل عمومی اعلام کردند و در تلگرافخانه متحصن شدند. در دوره سوم، وی از خراسان انتخاب شد ولی فراکسیون اعتدال [از احزاب دوره مشروطیت] با اعتبارنامه‌اش مخالفت کرد. (...) در کابینه سپهسالار[محمدولی‌خان تنکابنی] به بجنورد تبعیدش کردند. در دوره چهارم از آنجا انتخاب شد. در این دوره فعالیت‌های ادبی و سیاسی او به قدری زیاد است که از بحث این مقاله خارج است. در دوره پنجم از کاشمر به نمایندگی انتخاب شد. در این دوره، بهار عضو فراکسیون اقلیت بود که به رهبری مدرس برای مبارزه با حکومت وقت تشکیل یافته بود.
فعالیت‌های بهار در این موقع به قدری تشدید یافته بود که نقشه ترور وی را کشیدند ولی به جای او، واعظ قزوینی [محمد کیوان قزوینی مدیر روزنامه «نصیحت» قزوین] که شبیه به او بود، کشته شد. در دوره ششم نیز انتخاب شد ولی در دوره‌های بعد به علت مخالفت با دستگاه حاکمه انتخاب نشد و در ۱۳۰۸ به زندان افتاد. بعد از رهایی از زندان، بهار به کارهای ادبی پرداخت و برای امرار معاش، کتاب‌های خود را به معرض فروش گذاشت و مشغول طبع دیوان خود شد؛ ولی شهربانی از آن جلوگیری کرد. در ۱۳۱۲ باز به زندان رفت و بعد از پنج ماه به اصفهان تبعید شد و کتابخانه‌اش را که با عمری خون دل خوردن تهیه کرده بود، غارت کردند. بهار تا سال ۱۳۲۵ استاد دانشکده ادبیات بود و در این سال، از طرف حزب دموکرات قوام به نمایندگی مجلس انتخاب و لیدر فراکسیون آن حزب شد و اندکی هم در کابینه قوام وزیر فرهنگ بود. این صحنه از زندگی او کاملاً با روح آزاده و افکار و عقاید او فرق دارد؛ چنانکه محمود فرخ که از دوستان اوست، در این‌باره گفته:
«چندی مَلِک وزیر شد و قدر خویش کاست / آری مگر مَلِک نبود بهتر از وزیر[؟]
تا بُد مَلِک نداشت به گیتی دگر همال/ چون شد وزیر داشت به کشور بسی نظیر».
[همال یعنی همتا و قرین]
در سال ۱۳۲۶ بهار که مرض سِل او را رنج می‌داد، برای معالجه به سوئیس رفت و سه سال بعد با اینکه از او جز تنی فرسوده و دلی افسره نمانده بود، یکی از بهترین آثار خود را به نام «جُغد جنگ» سرود. بهار در ادبیات فارسی و پهلوی و اوستایی و عربی استاد و صاحب تحقیقات گرانمایه‌ای است. وی آخرین یادگار شعر و ادب قدیم ایران است و با مرگ او می‌توان گفت آنچه رودکی آغاز کرده ‌بود، بهار ختم کرد..................... ناتمام. علی شریعتی

ییانیه همدلی رضاخان با روحانیون در مخالفت با جمهوری