سه شنبه ۲۰ آذر ۱۴۰۳ / Tuesday 10th December 2024

 

 

آب در سیاره بهرام (مریخ)
Water on Mars

 
 

چند ساعت پیش (دوشنبه ۶ مهر ۱۳۹۴=۲۸ سپتامبر ۲۰۱۵)؛ ناسا [۱] سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا که در حال حاضر پنج فضاپیمای کاربردی را در اطراف و روی سیاره مریخ دارد، از جریان آب در سطح کره مریخ [۲] خبر داد و اکنون گفته می‌شود وجود حیات در مریخ (محیط قابل سکونت) غیرممکن نیست.
البته این اولین مورد از کشف آب در سطح کره مریخ نیست. [۳] سالها پیش مشخص شده بود که آب در دو قطب سیاره مریخ در شکل یخ زده و در جو آن وجود دارد اما کشف آب جاری روی سطح سیاره مریخ تازگی دارد. «آب»ی که حتماً باید حاوی نمک باشد تا در دمای یخبندان سطح مریخ، یخ نزند.
...
آیا این آب شور مایع جاری ممکن است میزبان حیات باشد؟ آیا این آب از پرکلرات[۴] اشباع شده یا درصد کمی پرکلرات داخل آن است؟ (در اینصورت فقط می‌تواند میزبان حیات باشد.)
البته برای این که دقیقاً ثابت شود حیات روی مریخ وجود دارد باید نمونه ی از خاک[۵] مریخ به زمین برگردانده شود؛ عملیاتی که قرار است در مأموریت آینده ی ناسا موسوم به «مریخ ۲۰۲۰» انجام شود.

آیا منشا این آب جاری مخازن آب موجود در عمق آن سیاره است؟ آیا حاصل ذوب شدن یخ‌ها در لایه‌های زیرین سطح مریخ است؟ آیا بخاطر نمک فراوانی است که در خاک مریخ وجود دارد و رطوبت موجود در جو سیاره را به طرف خود می‌کِشد؟
آنچه اکنون مسلم شده این است که در ماههای گرم آب جاری در این سیاره وجود دارد. درواقع تغییر رد جریان آب در فصول و ارتفاعات مختلف حکایت از وجود یک چرخه آب در مناطقی از این سیاره دارد. آبی که البته خالص نیست و نوعی نمک موجود در آن باعث می‌شود که بتواند در دمای بسیار سرد مریخ جاری باشد.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اشاراتی در مورد مریخ
بَهرام یا مریخ [نام فارسی این سیاره بهرام و نام عربی آن مریخ است. [۶] چهارمین سیاره در سامانه خورشیدی است که در مداری طولانی تراز زمین و با سرعتی کمتر از زمین حرکت می‌کند. هر یک باری که به بدور خورشید می‌چرخد معادل ۶۸۷ روز (روز زمین) به درازا می‌کشد و شب و روز کمی طولانی‌تر از کره زمین است و مساحت سطح آن برابر با مساحت خشکی‌های روی زمین است.
بزرگی بهرام (مریخ) نزدیک به یک دوم زمین است و قطر آن ۶۷۹۰ کیلومتر می‌باشد. قطر زمین ۱۲۷۵۶ کیلومتر است.
...
جو بهرام (مریخ) سرخ‌فام است و در آسمان شب از زمین نیز سرخی آن دیده می‌شود. روزهای بهرام ۲۴ ساعت و ۳۷ دقیقه درازا دارند. از آن‌جا که محور سیارهٔ بهرام  (مریخ) همانند زمین ۲۴ درجه کج است (یعنی کج کجکی می رقصد و می‌جرخد) در این سیاره نیز فصل‌های سال وجود دارند.


 پانویس 
  1. NASA=The National Aeronautics and Space Administration
  2. Mars
  3. در ماه آوریل ۲۰۱۵، مریخ‌نورد ناسا که حدود سه سال در این سیاره مشغول پژوهش است، خاکی مرطوب شده با آب نمک را کشف کرد که نقطه انجماد را کاهش می‌دهد. سپس مریخ‌نورد در ماه سپتامبر صخره‌هایی زیر سطح زمین یافت که چهار برابر آنچه که پیش از آن تصور می‌شد مرطوب بود. علاوه بر این، تصاویر ماهواره‌ای که از سنگ‌ریزه‌ها در سطح این سیاره تهیه شده بود، نشان می‌داد روزی در این سیاره جریان آب وجود داشته است. با مطالعه تصاویر تهیه شده توسط مریخ‌نورد از سنگ‌های بازالتی و تیره سطح مریخ، گمانه‌زنی‌هایی از پوشیده بودن این سیاره از آب در سال‌های دور به میان آمد.
  4. پرکلرات (Perchlorate) با فرمول شیمیایی ClO۴- یک ترکیب شیمیایی با شناسه پاب‌کم ۱۲۳۳۵۱ است. که جرم مولی آن ۹۹٫۴۵۱ g/mol می‌باشد.  نمک می‌تواند آب جوّ را جذب کند و سبب شود تا نقطه ی انجماد آن کاهش پیدا کند. در چنین حالتی آب می‌تواند در حال مایع در هوای سرد مریخ حضور داشته باشد؛ بدون آن که یخ بزند.
  5. گفته می‌شود خاک بهرام برای رشد گیاهانی چون مارچوبه (آسپاراگوس) مناسب است.
  6. در کتاب‌های قدیمی فارسی آن را فلک شحنهٔ پنجم و سایس رواق پنجم نیز نامیده‌اند.
Water on Mars
Nasa scientists find evidence of flowing water on Mars.
On September 28, 2015, NASA announced that they had found conclusive evidence of hydrated brine flows on recurring slope lineae, based on spectrometer readings of the darkened areas of slopes.
منابع
  1. "NASA News Conference: Evidence of Liquid Water on Today’s Mars". NASA. 28 September 2015. Retrieved 28 September 2015.
  2. "NASA Confirms Evidence That Liquid Water Flows on Today’s 
  3. مقاله خودم در ویکی

در همین زمینه
...
سایت همنشین بهار 

 

برای ارسال این مطلب به فیس‌بوک، آیکون زیر را کلیک کنید:
facebook